5 Βήματα για να εκμεταλλευτείτε με τον καλύτερο τρόπο την οικονομική κρίση.

Γνωρίζουμε πάρα πολύ καλά όλοι ότι η περίοδος που διανύουμε είναι ιδιόμορφη και έχει δημιουργήσει ανησυχία σε όλο τον επιχειρηματικό κόσμο της Ελλάδας. Το ερώτημα που βασανίζει τους περισσότερους Έλληνες είναι το πώς θα μπορέσουμε να βγούμε από αυτή τη δύσκολη θέση και τι μπορούμε να κάνουμε για να βγούμε αλώβητοι. Η απάντηση φυσικά και δεν είναι ούτε εύκολη, αλλά ούτε και συγκεκριμένη. Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπ’ όψιν.
Το πρωταρχικό πρόβλημα όμως δεν είναι η απάντηση αυτών των ερωτήσεων, αλλά η αποδοχή του προβλήματος. Πρέπει αρχικά ο καθένας να αποδεχθεί την κατάσταση στο βαθμό που δεν μπορεί να την αλλάξει και στη συνέχεια να προσπαθήσει να απαντήσει σε πιο συγκεκριμένα και παραγωγικά ερωτήματα, όπως:

• Πώς μπορώ να εκμεταλλευτώ το χρόνο μου κατά την διάρκεια της κρίσης;
• Πώς μπορώ να εξασφαλίσω τη συντομότερη επάνοδό μου, σε σχέση με τους ανταγωνιστές μου;
• Τι απαιτείται για να είμαι έτοιμος μετά το πέρας της;

Πρέπει να γίνει κατανοητό από όλους ότι το συγκεκριμένο θέμα δεν είναι κάτι βραχυπρόθεσμο με άμεση λύση. Απαιτείται μακροπρόθεσμος σχεδιασμός με άμεσες αλλά και έμμεσες λύσεις των επιμέρους προβλημάτων, ο οποίος όχι μόνο θα επιφέρει σταδιακά τη βελτίωση της κατάστασης, αλλά θα εξασφαλίσει και την οριστική απαλλαγή από αυτήν. Με λίγα λόγια,για επαγγελματικές δραστηριότητες κυρίως, είναι μείζονος σημασίας ο εντοπισμός των λαθών του παρελθόντος και η διόρθωσή τους, ο εντοπισμός και η βελτίωση των αδυναμιών μίας επιχείρησης και η προετοιμασία του μέλλοντος.
Παρακάτω περιγράφονται ορισμένες κινήσεις που θα μπορούσαν να ωφελήσουν, είτε βραχυπρόθεσμα είτε μακροπρόθεσμα, μία επιχείρηση…

1. Οργάνωση
Μία πραγματικότητα στην Ελλάδα είναι η έλλειψη οργάνωσης και επαγγελματισμού σε πολύ μεγαλύτερο ποσοστό από το επιτρεπτό. Και φυσικά όλο αυτό έχει τις ρίζες του στο εσωτερικό μίας επιχείρησης. Η βασική, αλλά και ειδική οργάνωση κάθε οργανισμού παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στη διευκόλυνση της εργασίας, τη μείωση των απαιτούμενων χρόνων, την εξάλειψη λαθών που κοστίζουν είτε σε χρήμα είτε σε αξιοπιστία είτα σε πολλά άλλα. Κάτι τέτοιο το γνωρίζουν όλοι και όλοι βιώνουν τις συνέπειες στην καθημερινή τους εργασία. Δυστυχώς όμως για τους περισσότερους ποτέ δεν είναι η κατάλληλη στιγμή για ένα τέτοιο εγχείρημα. Ο λόγος; Υπάρχουν πάντα άλλες πιο επείγουσες προτεραιότητε, απλά γιατί δεν είναι άμεσα ορατά τα οφέλη των οργανωτικών δραστηριοτήτων. Στην πραγματικότητα όμως κάτι τέτοιο έχει και άμεσα, αλλά και έμμεσα αποτελέσματα σε όλο το εύρος μίας επιχείρησης ή ενός οργανισμού.
Μήπως λοιπόν ήρθε η ώρα να εκμεταλλευτείτε με αυτόν τον τρόπο το χρόνο σας; Μήπως σε αυτή την περίοδο που διανύουμε είναι πολύ πιο αποδοτικός ο χρόνος που αφιερώνουμε στην οργάνωση μίας επιχείρησης, στην εξάλειψη ή βελτίωση χρονοβόρων διαδικασιών και στη διόρθωση οργανωτικών αδυναμιών σε σχέση με το χρόνο που μπορούμε να αφιερώσουμε σε άλλες συνήθεις δραστηριότητες, που όμως λόγω δύσκολων συνθηκών δεν αποδίδουν τα αναμενόμενα; Η απάντηση προφανώς και είναι ‘ναι’ για δύο πολύ απλούς λόγους: α) Οι εσωτερικές δραστηριότητες δεν εξαρτώνται από άλλους παράγοντες, αλλά μόνο από εμάς τους ίδιους και β) η οργάνωση είναι βήμα μη προσωρινό … ωφελεί δηλαδή το σύνολο και κατά τη διάρκεια της κρίσης, αλλά και μετά το πέρας της.

2. Ανάλυση συνθηκών
Δεν υπάρχει καταλληλότερη περίοδος από αυτή μίας γενικότερης κρίσης για την πραγματοποίηση αναλύσεων σε σχέση με την κατάσταση της οργάνωσης μίας επιχείρησης. Η συλλογή στοιχείων για τα διάφορα τμήματα ενός οργανισμού και η επεξεργασία τους είτε για συνθήκες του παρόντος είτε για παρελθοντικές, μπορεί να αποφέρει πολύ σημαντικά συμπεράσματα σχετικά με τη λειτουργία του συνόλου, τις αδυναμίες του και τις βελτιώσεις που απαιτούνται.
Ένα από τα σημαντικότερα συμπεράσματα είναι η κατανομή των εξόδων και η αιτιολόγησή τους. Συνήθως, χωρίς να έχει προηγηθεί ανάλυση, η ανάγκη μείωσης των εξόδων (λογική σε περίοδο κρίσης) οδηγεί τους υπεύθυνους σε εύκολες λύσεις και σε κινήσεις προφανείς, αλλά και αναιτιολόγητες, όπως π.χ. η απαίτηση μείωσης λειτουργικών εξόδων, τα οποία στο σύνολό τους μπορεί να καλύπτουν ένα πολύ μικρό ποσοστό του συνόλου, το οποίο και δεν θα λύσει εν τέλει το πρόβλημα.
Μία σωστά εκτελέσιμη ανάλυση μπορεί να αναδείξει ποσοστιαίες μονάδες, πάγια έξοδα που μπορεί να ενταχθούν σε έναν γενικότερο προϋπολογισμό, έξοδα που προκύπτουν από λάθη και εσωτερικές διαδικασίες, ( π.χ. επαναλαμβανόμενα λάθη στην παραγωγή μίας μονάδας ) καθώς και πολλά άλλα. Μέσα από αυτήν μπορεί κάποιος να εξάγει πολύ χρήσιμα και νευραλγικά συμπεράσματα και να δικαιολογήσει με νούμερα αλλά και προβλέψεις τις οποιεσδήποτε κινήσεις αποφασίσει να κάνει, για να αντιμετωπίσει έτσι το πρόβλημα στη ρίζα του. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η μείωση ορισμένων εξόδων μέσω της βελτίωσης εσωτερικών διαδικασιών, της μείωσης λαθών, αλλά και της υιοθέτησης καταλληλότερων εργαλείων, αποφάσεις στις οποίες είναι πολύ δύσκολο να οδηγηθεί κανείς, χωρίς αντίστοιχη ανάλυση.
Με λίγα λόγια, δεν αρκεί ένα νούμερο ή ένα συγκεκριμένο γεγονός για να μας οδηγήσει στο σωστό συμπέρασμα και στην κατάλληλη διορθωτική κίνηση … απαιτούνται και τα αίτια αυτού, τα οποία γίνονται περισσότερο εμφανή (ή “πιεστικά”) σε περιόδους κρίσεις, στις οποίες η “εύκολη λύση” δεν αποτελεί επιλογή.

3. Εκμετάλλευση ελεύθερου χρόνου
Σε πάρα πολλούς από εμάς η κρίση έχει μειώσει το φόρτο εργασίας και έχει δημιουργήσει περισσότερο ελεύθερο χρόνο, τον οποίο και θα ήταν παράλογο να μην εκμεταλλευτούμε με κάποιον τρόπο.
Η επένδυση στην κατάρτιση του προσωπικού και στην αναβάθμιση του επιπέδου – τεχνικού και μορφωτικού – αποτελούν τη βασικότερη επιλογή σε αυτήν την περίπτωση.

• Η εκπαίδευση του προσωπικού πάνω στο συνολικό αντικείμενο και στην οργάνωση της εταιρίας θα βοηθούσε στην καλύτερη αντίληψη κάθε εργαζομένου για το ποια είναι η θέση του και η σημασία αυτής στο σύνολο του οργανισμού.
• Η οργάνωση εσωτερικών, διατμηματικών συζητήσεων θα μπορούσε να βοηθήσει στην καλύτερη συνεργασία μεταξύ όλων των τμημάτων, στη μείωση διαδικαστικών και επικοινωνιακών αδιεξόδων, αλλά και στην κατανόηση των απαιτήσεων κάθε τμήματος από το σύνολο.
• Η εκπαίδευση πάνω στα διάφορα εργαλεία (λογισμικά, μηχανήματα κ.λπ.) θα αποφέρει βελτίωση στη χρήση τους, διεύρυνση της εφαρμογής τους με τρόπους πιο αποδοτικούς σε σχέση με το παρελθόν κ.α. Αλλά ακόμα και η εκπαίδευση και προετοιμασία πάνω σε εργαλεία, τα οποία θα υιοθετήσει η επιχείρηση στο μέλλον, μπορεί να αποτελέσει σημαντικό παράγοντα για την ετοιμότητα και ανταγωνιστικότητά της, αφού θα τα καταστήσει άμεσα αποδοτικά, μεταφέροντας το στάδιο προσαρμογής τους σε μία χρονική περίοδο που η επιχείρηση μπορεί να το υποστεί ευκολότερα.

4. Εκμετάλλευση χαμηλών τιμών
Αναμφισβήτητα, μία περίοδος κρίσης έχει σαν αποτέλεσμα τη μείωση των τιμών σε πολλά προϊόντα και υπηρεσίες για λόγους που όλοι μπορούμε να κατανοήσουμε. Αυτό αποτελεί ένα γεγονός που δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητο από κανέναν – ούτε τον απλό καταναλωτή αλλά ούτε και μία επιχειρησιακή μονάδα.
Αποτελεί λοιπόν ευκαιρία η εκμετάλλευση των χαμηλών αυτών τιμών για επενδύσεις που μπορούν να ωφελήσουν την επιχείρηση και στο παρόν αλλά και στο μέλλον. Η αξιοποίηση ελεύθερου χρόνου (βήμα 2) για αξιολόγηση εργαλείων, υπηρεσιών και προϊόντων, που θα μπορούσαν να βοηθήσουν έναν οργανισμό και για έρευνα αγοράς αυτών, σε συνδυασμό με τις χαμηλές τιμές που διαμορφώνονται συνολικά στην αγορά θα μπορούσαν να καταστήσουν την περίοδο της κρίσης ιδανική για επενδύσεις, το μέγεθος των οποίων εξαρτάται φυσικά από την ίδια την επιχείρηση – οργανισμό που θα τις κάνει.

5. Οραματισμός
Ίσως ο σημαντικότερος παράγοντας για την αξιοποίηση της κατάστασης που δημιουργείται σε περίοδο κρίσεων είναι η ψυχολογία του εργατικού δυναμικού και του συνόλου του οργανισμού.

Με μειωμένη ψυχολογία υπάρχει και μειωμένη διάθεση, ανασφάλεια, εκνευρισμός, μειωμένη απόδοση κ.λπ. Η δημιουργία ενός οράματος για το μέλλον της επιχείρησης αποτελεί λύση και βελτιώνει το κλίμα ενός συνόλου, το οποίο εάν δε λειτουργεί αρμονικά είναι καταδικασμένο να αποτύχει.
Η δυσκολία εδώ είναι η ανασφάλεια που επικρατεί για το σύνολο και καθορίζεται από εξωτερικούς παράγοντες, όπως είναι η οικονομία του κράτους, η κατάσταση των προμηθευτών και των πελατών κ.λπ.

• Η εξωστρέφεια είναι ένας τρόπος αποφυγής αυτού, με ανθρώπους οι οποίοι μπορούν να μεταδώσουν στα άτομα του συνόλου ένα όραμα και ορισμένους στόχους για τον τρόπο λειτουργίας του συνόλου και τη βελτίωση και ανάπτυξή του. Έτσι, το όραμα θα μετατραπεί σε θέληση και ψυχική δύναμη τα οποία με τη σειρά τους θα οδηγήσουν τον οργανισμό προς αυτούς τους στόχους αλλά ταυτόχρονα θα βελτιώσουν και την απόδοσή του.
• Η εξωστρέφεια μπορεί να αντισταθμίσει τους εξωτερικούς παράγοντες που αναφέρθηκαν παραπάνω. Ορατοί και κατανοητοί, για το σύνολο, στόχοι εύρεσης νέων πελατών, αγορών, προμηθευτών, τεχνολογιών, μεθόδων εξέλιξης και συνεργατών, αλλά και διαφανείς προσπάθειες για την επίτευξή τους μπορούν να προωθήσουν την ελπίδα κάθε μέλους του συνόλου για γρηγορότερη επάνοδο από την κρίση, βελτίωση της εικόνας της επιχείρησης και ένα πολλά υποσχόμενο μέλλον.

Συνολικά, το μόνο σίγουρο είναι ότι σε μία τέτοια περίοδο, πρέπει ο καθένας μας, όχι απλά να κάνει ότι μπορεί, αλλά να φερθεί έξυπνα,να μετατρέψει τα μειονεκτήματα που προκύπτουν σε πλεονεκτήματα ή ευκαιρίες βελτίωσης και να εκμεταλλευτεί τις ευκαιρίες που πάντα θα υπάρχουν.